• کلینیک فیزیوتراپی بهنام (دوشنبه های طلایی با 15 درصد تخفیف دوره درمان))
• فیزیوتراپی
• ۱۳۹۷/۰۶/۱۸
• 1 دقیقه

کشیدگی های رباط بیشتر در قسمت زانو، مچ پا یا شانه رخ می دهد و کشیدگی این نواحی از بقیه مفاصل شایع تر هستند.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با کلینیک فیزیوتراپی بهنام (دوشنبه های طلایی با 15 درصد تخفیف دوره درمان)) کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

کشیدگی رباط مچ پا

ما در مچ پا چند سری رباط داریم که شامل رباط های خارجی، داخلی و بین استخوانی هستند. آسیب مجموعه رباط های خارجی مچ پا بسیار شایع است طوری که کشیدگی های رباط های خارجی مچ پا  85 درصد، رباط داخلی 5 درصد و رباط های بین استخوانی معمولا 10 درصد اتفاق می افتد. بنابراین کشیدگی رباط های خارجی مچ پا بسیار شایع و معمولا در پیچ خوردگی های مچ پا این اتفاق بیشتر رخ می دهد، یعنی وقتی که پا به سمت داخل پیچ می خورد که معمولا برای همه افراد این مورد پیش می آید که حتی لازم نیست که حتما ورزشکار باشند افراد غیرورزشکار و عادی هم معمولا خیلی براشون اتفاق می افتد و در خانم ها و آقایان هم معمولا یکسان اتفاق می افتد  و بسیار آسیب شایعی است بعد از آسیب های زانو بیشترین آسیبی که اتفاق می افتد آسیب دیدگی و کشیدگی رباط های خارجی مچ پا است و منابع زیادی تاکید کردند که این پیچ خوردگی مچ پا برای سلامت عمومی یک تهدید و نگرانی به شمار می آید و بیشتر از 50 درصد اینها منجر به ناتوانی و درد مزمن در افراد می شود و جالب اینجاست که بدانید بیش 55 درصد از افرادی که مبتلا به کشیدگی رباط خارجی مچ پا می شوند معمولا درمان مناسبی برای آسیب خود پیدا نمی کنند و علی رغم برنامه ها و درمان هایی که برای این آسیب دیدگی می گیرند معمولا باز هم این آسیب دیدگی برای آنها اتفاق می افتد که خیلی از کارشناسان در این زمینه اعتقاد دارند و به این جمله اشاره دارند که یکبار پیچ خوردگی، همیشه پیچ خوردگی. این نشان می دهد که اگر ما یک برنامه مناسب برای هم پیشگیری از مچ پا و هم درمان مناسب داشته باشیم کلی در وقت و هزینه بیماران صرفه جویی می شود.

فیزیوتراپی در حیطه پیچ خوردگی های مچ پا معمولا دو کار اصلی و اساسی می تواند انجام دهد که یکی پیشگیری و یکی درمان است. پیشگیری یک سری عوامل درونی دارد و یک سری عوامل بیرونی، یعنی عوامل خطرزای پیچ خوردن مچ پا یک سری عوامل درونی هستند و یک سری عوامل بیرنی. عوامل درونی که بسته به خود فرد است بستگی به جنسیت، قد، وزن، اندام قالب، طول اندام تحتانی، شلی عمومی مفاصل، راستای اندام، دامنه حرکتی و قدرت عضلانی، تعادل عضلانی، ضعف عضلانی، فقدان حس عمقی مناسب که در واقع حس های مفصلی هستند این اتفاق می افتد.

عوامل بیرونی که عوامل خطرزا هستند مثلا یک فردی در سطح نامناسب و ناهموار راه برود، فعالیت ورزشی بدون آمادگی انجام دهد اگر ورزشکار باشد مدت و شدت فعالیت ورزشی را اگر بیشتر کند یا کفش مورد استفاده خودش را عوض کند یا زمین بازی را عوض کند و اگر غیرورزشکار باشد در واقع افرادی که معمولا بدون آمادگی قبلی سراغ یک بازی بروند یا فعالیت یا ورزشی را انجام دهند، کفش نامناسب بپوشند یا در زمین های غیرهموار راه بروند اینها عوامل بیرونی خطرزا هستند.

در مرحله اول باید سعی کنیم این آمادگی را به افراد بدهیم که در واقع چه چیزهایی باعث این قضیه می شوند. عدم آمادگی مناسب عضلات، عدم اینکه هیچ وقت ورزش انجام نمی دهید و این عضلات را از نظر قدرتی در یک محدوده مناسبی قرار نمی دهید، دامنه حرکتی های مفاصل معمولا محدود می شود مثلا عضلات دچار کوتاهی می شوند هیچ وقت  ورزش های کششی مناسبی انجام نمی دهند یا ورزش های تعادلی در پیچ خوردگی مچ پا بسیار مهم است از افراد عادی جامعه غیر از اینکه ورزشکار باشند هیچکدام ورزش های تعادلی مناسبی معمولا انجام نمی دهند.

برای پیشگیری از این موارد افراد باید وزن خود را کنترل کنند، تغذیه مناسب داشته باشند، سعی کنند ورزش انجام دهند، ورزش های تعادلی انجام دهند با یک فیزیوتراپیست مشورت کنند که چه ورزشی برای آنها مفید است، ورزش های عضلات اطراف مچ پا را یاد بگیرند، کفش های مناسب بپوشند، اگر در یک سطح ناهموار راه می روند مراقب باشند. اینها مواردی هستند که ما می توانیم پیشگیری کنیم از اینکه پیچ خوردگی اتفاق بیفتد.

اگر پیچ خوردگی اتفاق افتاد چه کار انجام دهیم؟

احتمالا پیچ خوردگی مچ پا سه درجه دارد:

– در پیچ خوردگی درجه یک ما یک پیچ خوردگی ساده را داریم که در این پیچ خوردگی مچ پای فرد پیچ خورده و یک احساس دردی دارد و این درد همراهش است، ورم کم است، درد هم هست ولی خونریزی و کبودی های زیرپوستی معمولا اتفاق نمی افتد، هنگام معاینه لقی هم در مفصل وجود ندارد.

– در پیچ خوردگی درجه دو علاوه براینکه درد و ورم مفصل را داریم معمولا مقداری خونریزی و کبودی های زیرپوستی هم اتفاق می افتد و راه رفتن فرد با درد همراه است، معمولا دردهای التهاب گونه دارد، کمی احساس لقی در مچ پا وجود دارد که شاید فرد نیاز به عصا پیدا کند و در معاینه هم مشخص می شود. پس فرد با این علائم مراجعه می کند.

– در پیچ خوردگی درجه سه ورم، درد، کبودی و خونریزی شدید داریم، لقی خیلی زیاد است معمولا فرد بدون عصا نمی تواند راه برود.

اینها سه درجه ای هستند که افراد برای پیچ خوردگی به کلینیک های درمانی مراجعه می کنند.

درمان پیچ خوردگی

برای درمان اول از همه باید از جهت شکستگی اطمینان حاصل کنیم به خصوص در افرادی که مسن هستند و احتمال می دهیم که یک موقع پوکی استخوان داشته باشند یا در واقع استخوان های ظریف و شکننده داشته باشند اول از همه باید یک رادیوگرافی ساده تهیه کنیم به جهت اینکه شکستگی نداشته باشند یعنی احتمال شکستگی رد شد پیچ خوردگی مچ پا را نباید گچ گرفت این نکته بسیار مهمی است و بعد از آن عکس MRI توصیه می شود وقتی که مشاهده می شود شدت آسیب کمی بیشتر است و بخواهیم شدت آسیب را دقیق تر مشخص کنیم معمولا برای فرد MRI را تجویز می کنیم که تشخیص دهیم شدت آسیب دیدگی رباط چقدر است، یعنی هم معاینه بالینی برای این کار لازم است و هم آزمایشات پاراکلینیک نظیر عکس و MRI لازم است.

-درمان پیچ خوردگی درجه یک و دو حتما فیزیوتراپی است اگر که افراد در این مواقع فیزیوتراپی انجام ندهند آسیب های مچ پا برگشت پذیر هستند این مهمترین نکته ای است که در مچ پا مهم است یعنی یک بار که مچ پا پیچ بخورد مستعد پیچ خوردن های مکرر می شود، پیچ خوردن های مکرر باعث می شود که فرد درد مزمنی در مچ پای خود پیدا کند و لقی مزمن برای وی ایجاد شود طوری که کارهای عملکردی روزمره خودش را به سختی می تواند انجام دهد یا اصلا نتواند انجام دهد و با این پا اذیت می شود، فعالیتی نمی تواند انجام دهد، نمی تواند ورزش انجام دهد. پس بنابراین وقتی که یک بار پای فردی پیچ می خورد پی گیری آن خیلی خیلی مهم است. پیچ خوردگی مچ پا از دسته آسیب هایی است که ممکن است ظاهر آن فرد را اذیت نکند و فرد فکر کند که خوب شده است اما تا وقتی که تمرینات مربوط به این کار را انجام ندهد و حس عمقی مفصل خود را با تمرینات تعادلی تقویت نکند ممکن است بارها و مجددا این اتفاق برای وی رخ دهد و دوباره دچار پیچ خوردگی پا شود.

– بنابراین پیچ خوردگی درجه یک و دو را کاملا با فیزیوتراپی می توانیم درمان کنیم. اولین قدم کنترل درد و ورم آنها است. در تمام پیچ خوردگی های رباط زانو، شانه، مچ پا و آسیب های ورزشی از همه مهمتر این است که فرد در همان لحظه از یک وسیله کمکی استفاده کند، وزن خود را روی پا نندازد، از یک وسیله کمکی مثل عصا یا مچ بند کمک بگیرند، پا را بالا نگه دارند که از تجمع ورم جلوگیری شود و یخ گذاشته شود بعد از بلافاصله به یک مرکز درمانی مراجعه کند، اینها کارهایی هستند که خود  فرد می تواند انجام دهد. در مرکز درمانی با توجه به اینکه چه درجه از پیچ خوردگی است راهنمایی ها و توصیه های مناسب داده می شود. فیزیوتراپی در این مواقع اول در فاز التهابی درمان ضد التهاب است. برای درمان های ضد التهاب با توجه به دستگاه های فیزیوتراپی و تعیین درجه پیچ خوردگی مشخص می شود که ما از چه دستگاهی می توانیم استفاده کنیم، معمولا دستگاه های خوبی هستند برای اینکه درد، ورم و حالت التهابی بیمار را کم می کنند. وقتی که بیمار فاز التهابی را پشت سر گذاشت و درد و ورم کمتر شد بعد از آن ورزش کردن بی نهایت برای مچ پا مهم است، بسیار مهم است اینکه عضلات پا را تقویت کنیم و ورزش های تعادلی با این افراد کار شود. از همه مهمتر همین ورزش است.

-در مورد پیچ خوردگی درجه سه به نظر می رسد کمی قضاوت سخت باشد در مورد اینکه آیا حتما باید جراحی انجام شود یا خیر معمولا در پارگی های کامل رباط مچ پا اگر مچ پای فرد بسیار لق باشد طوری که دائم خالی کند و مقاوم نباشد و نتواند درست وزن اندازی کند یا دردهای مزمن داشته باشد که با انواع درمان های غیرجراحی نتوان آنها را درمان کرد معمولا درمان جراحی توصیه می شود ولی برای این هم باید فرد معاینه شود و با توجه به علائم کلینیکال و علائم بالینی  که دارد در مورد آن تصمیم گیری شود.