• دکتر هاله رحمان پور
• متخصص زنان و زایمان
• ۱۳۹۷/۰۹/۰۳
• 1 دقیقه

در طول دوران تولید مثل تغییرات هورمونی قبل و بعد از قاعدگی و حتی در دوران بارداری و بعد از دوران بارداری اتفاق می­ افتد و یکسری افراد دچار pms (Premenstrual Syndrome) یا سندرم قبل از قاعدگی هستند که تغییرات خلق و خوی بارزی را قبل از قاعدگی پیدا می­ کنند، یا برخی از خانم ­ها بعد از زایمان دچار افسردگی می ­شوند که این هم باز مربوط به تغییرات هورمونی است. این تغییرات هورمونی در همه افراد وجود دارد ولی اینکه چرا این تغییرات خلق و خویی در برخی افراد رخ می­ دهد، مساله این است که مشخص شده است که هورمون ­ها  فرق زیادی در این افراد با افراد دیگر ندارند، بلکه مساله ­ای که مهم است این افراد در برابر این تغییرات هورمونی حساس هستند و حساسیت بیشتری نشان می­ دهند.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر هاله رحمان پور کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

سندرم قبل از قاعدگی اگر نوع خیلی شدیدی باشد که باعث ایجاد تغییرات خلق و خویی شود و دارای پنج علامت که ذکر خواهد شد باشند این افراد اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی دارند که اصطلاحا pmdd (PreMenstrual Dysphoric Disorder) نامیده می شود. یعنی اینها افرادی هستند که قبل از اتفاق افتادن قاعدگی علائم آن تقریبا از یک هفته قبل از خونریزی قاعدگی شروع می­ شود و در هفته بعد از خونریزی قاعدگی برطرف می­ شود.

علائم به صورت خلق افسرده، احساس ناامیدی، اضطراب، احساس فشار و تنش، ناپایداری عاطفی، عصبانیت، تحریک ­پذیری، کاهش علاقه به فعالیت­های معمول، کاهش انرژی، دشواری در تمرکز، تغییرات اشتها به صورت بی ­اشتهایی یا پراشتهایی، تغییرات خواب و همچنین علائم فیزیکی مثل حساسیت پستان ­ها، سردرد و احساس نفخ است.

علت نامنظم بودن عادت ماهیانه در خانم­ ها چیست؟

عادت ماهیانه منظم از شروع قاعدگی تا شروع قاعدگی بعدی بین21 تا35 روز باید به طول بیانجامد، خانمی که زیر 21 روز مجدد عادت ماهیانه می­ شود یا اینکه دیرتر از 35 روز عادت می­ شود این فرد قاعدگی نامنظم دارد. علت نامنظمی مربوط به هورمون­ هایی است که از تخمدان ترشح می­ شود که همان هورمون­ های استروژن و پروژسترون هستند.

خانمی که قاعدگی منظمی دارد که تقریبا در90 درصد خانم­ ها فاصله بین دو قاعدگی 28روز است، در این خانم معمولا تخمک­ گذاری در روز 14 یا در  وسط سیکل قاعدگی (mid cycles) اتفاق می­ افتد و بعد از اینکه تخمک آزاد می­ شود، جسم زردی که از تخمک به ­جا می­ ماند، هورمون پروژسترون ترشح می­ کند که به مدت 14روز این هورمون پروژسترون در بدن بالاست و بعد از آن اگر حاملگی اتفاق پیش نیاید چون فعالیت جسم زرد هم متوقف می شود به صورت ناگهانی هورمون پروژسترون پایین می ­آید و فرد عادت ماهیانه می­ شود، اما در خانم ­هایی که این تخمک ­گذاری صورت نمی­ گیرد، اصطلاحا این افراد عدم تخمک ­گذاری یا تخمک­ گذاری نامنظم دارند (یعنی یک ماه تخمک ­گذاری دارند و یک ماه ندارند)، در این افراد چون هورمون ابتدایی یعنی استروژن وجود دارد ولی به دنبال آن هورمون پروژسترون ترشح نمی­ شود این باعث می­ شود زودتر یا دیرتر از موعد عادت می­ شوند، در نتیجه خانمی که با عادت ماهیانه نامنظم به پزشک مراجعه می­ کند، اول از همه باید بررسی­ های هورمونی صورت بگیرد و خود هورمون­ های تخمدان و سایر هورمون­ هایی که بر روی فعالیت تخمدان اثر می­ گذارند باید اندازه­ گیری شوند.